حسابداری مدیریت در مقابل حسابداری سنتی
حسابداری مدیریت و حسابداری سنتی دو روش مختلف برای مدیریت حسابداری و دفترداری در سازمان ها هستند. در حسابداری مدیریت، تمرکز بیشتری بر روی مدیریت و تصمیم گیری های استراتژیک قرار دارد، در حالیکه در حسابداری سنتی، تمرکز بیشتری بر روی ثبت و ارزیابی تراکنش های مالی و حساب های مالی قرار دارد.
حسابداری مدیریت بر اساس اطلاعات مدیریتی و برنامه ریزی استوار است و به مدیران کمک می کند تا تصمیم های استراتژیکی درباره تخصیص منابع و بهره وری اتخاذ کنند. در این روش، از ابزارهایی مانند بودجه ریزی، طرح تحلیل انتخابی و تحلیل تجزیه و تحلیل سود و زیان استفاده می شود.
حسابداری مدیریت
حسابداری مدیریت به معنای استفاده از متدها، تکنیک‌ها و اصول حسابداری برای مدیریت و ارزیابی عملکرد کسب و کار است. این رویکرد به تجزیه و تحلیل داده‌های مالی و غیرمالی کمک می‌کند تا مدیران بتوانند تصمیم‌های بهتری در مورد مدیریت منابع مالی و عملکرد کسب و کار بگیرند.
مزایای بکارگیری حسابداری مدیریت
- ارائه اطلاعات دقیق:
حسابداری مدیریت، امکان ارائه اطلاعات دقیق و روشن در مورد وضعیت مالی و عملکرد کسب و کار را فراهم می‌کند. این اطلاعات به مدیران کمک می‌کند تصمیم‌های استراتژیک و تاکتیکی برای بهبود عملکرد و افزایش سودآوری را اتخاذ کنند. - پیش‌بینی دقیق:
با تحلیل داده‌های مالی و استفاده از روش‌های مدیریت مالی، حسابداری مدیریت به مدیران کمک می‌کند تا توانایی پیش‌بینی و پیش‌بینی نتایج آینده را داشته باشند. این پیش‌بینی‌ها به مدیران کمک می‌کند تا به طور دقیق‌تر به منابع مالی و زمانی خود تخصیص دهند و استراتژی‌های مطلوب را برای دستیابی به نتایج مورد انتظار اتخاذ کنند. - بهبود عملکرد مالی:
حسابداری مدیریت این امکان را به کسب و کار می‌دهد تا عملکرد مالی خود را بهبود بخشد. با تحلیل دقیق هزینه‌ها و درآمدها، مدیران قادر خواهند بود بخش‌هایی از کسب و کار را که به سودآوری کمتری می‌انجامند شناسایی کنند و تصمیم‌های مناسب برای بهبود آنها اتخاذ کنند. - افزایش بهره‌وری:
با تحلیل دقیق اطلاعات مالی، مدیران می‌توانند بهبود بهره‌وری منابع را شناسایی کنند. این افزایش بهره‌وری می‌تواند بهبود فرآیندها، کاهش هدررفت‌ها و بهینه‌سازی استفاده از منابع مالی و انسانی را تحقق بخشد. - برنامه‌ریزی استراتژیک:
با استفاده از حسابداری مدیریت، مدیران قادر خواهند بود برنامه‌ریزی استراتژیک دقیق‌تری را برای آینده کسب و کار تهیه کنند. تحلیل دقیق داده‌های مالی و عملکرد کسب و کار به مدیران امکان می‌دهد تا به طور جامع تر از نقاط قوت و ضعف کسب و کار خود آگاهی پیدا کنند و استراتژی‌های مناسب برای رشد و توسعه را تعیین کنند.
با توجه به این مزایا، بکارگیری حسابداری مدیریت در کسب و کارها می‌تواند بهبود قابل توجهی در عملکرد مالی و عملیاتی کسب و کار به همراه داشته باشد.
کانون توجه حسابداری مدیریت
- تکرار پذیری و اطمینان:
از طریق استفاده از ابزارهایی مانند بودجه ریزی و پیش بینی، می توان به دقت بیشتری در برآورد واقعیت های آینده دست یافت. - مدیریت سود:
حسابداری مدیریت می تواند به مدیران کمک کند تا روند ساختار سود را بررسی کنند و اقداماتی را برای بهبود عملکرد مالی بر اساس تحلیل سود و زیان در نظر بگیرند. - ارزیابی عملکرد:
حسابداری مدیریت به مدیران کمک می کند تا عملکرد سازمان را ارزیابی کرده و با اهداف یا استانداردهای تعیین شده مقایسه کنند.
حسابداری سنتی
حسابداری سنتی یا همان حسابداری سنتی متداول، روشی است که در آن تمامی اطلاعات مالی کسب و کار به صورت دستی و با استفاده از کتاب ها، دفاتر و سند های مالی، ثبت و نگهداری می‌شوند. در این روش، عملکرد حسابدار با استفاده از قلم و کاغذ صورت می‌گیرد و هیچ استفاده ای از نرم افزارهای مالی و همچنین تکنولوژی روز دنیا ندارد.
مزایای بکارگیری حسابداری سنتی
- سادگی:
حسابداری سنتی روشی ساده تر از حسابداری کامپیوتری است. برای استفاده از حسابداری سنتی، نیازی به دانش تخصصی کامپیوتری نیست و هر فردی با داشتن مفاهیم پایه حسابداری می‌تواند از این روش استفاده کند. - هزینه کمتر:
در حسابداری سنتی، نیازی به خرید و نصب نرم افزارهای مالی و همچنین پرداخت هزینه های مربوط به آپدیت و نگهداری آنها نیست. این موضوع باعث کاهش هزینه های مرتبط با تکنولوژی و نرم افزار در کسب و کار می‌شود. - امنیت بیشتر:
یکی از مزایای حسابداری سنتی این است که اطلاعات مالی کسب و کار به صورت فیزیکی ذخیره می‌شوند. این باعث می‌شود که خرابی ها و اختراق های سایبری، که ممکن است در سامانه های کامپیوتری رخ دهد، به اطلاعات مالی کسب و کار تأثیری نگذارد. - انعطاف پذیری:
در حسابداری سنتی، می توان با یک سری تغییرات سریع برای بهبود و سازماندهی فرآیند های حسابداری اقدام کرد. برخلاف حسابداری کامپیوتری که ممکن است نیاز به پیکربندی و سفارشی سازی نرم افزارها داشته باشد. - آموزش آسان:
به دلیل سادگی حسابداری سنتی، آموزش آن به پرسنل جدید کسب و کار بسیار آسان تر است. این مزیت می تواند برای کسب و کار هایی با نیروی کار متغیر و پرروند باشد.
کانون توجه حسابداری سنتی
حسابداری سنتی بیشتر بر مسائل مالی و گزارشگری مبتنی است. در این روش، تمرکز بیشتری بر روی تنظیم و ارائه گزارش های مالی مانند ترازنامه و صورت سود و زیان قرار دارد.
- پایبندی به قوانین و مقررات:
در حسابداری سنتی، توجه به پایبندی به قوانین و مقررات حسابداری مهم است. - گزارشگری:
در حسابداری سنتی، تولید و ارائه گزارش های مالی به عنوان وظیفه اصلی حسابداران می باشد. - ارتباط با سهامداران:
حسابداری سنتی به منظور ارائه اطلاعات مالی به سهامداران و ذینفعان خارجی تمرکز دارد.
به طور کلی، حسابداری مدیریت به مدیران کمک می کند تا تصمیم های استراتژیکی را اتخاذ کنند و حسابداری سنتی اطمینان حاصل می کند که سازمان در تمامی قوانین و مقررات حسابداری پایبند باشد و برکناری منابع مالی را به عنوان پاسخگویی به سهامداران تامین کند. بسته به نیازهای هر سازمان، روش درست برای حسابداری مدیریت و حسابداری سنتی ممکن است متفاوت باشد.
تفاوت های حسابداری مدیریت و حسابداری سنتی
حسابداری مدیریت و حسابداری سنتی دو روش متفاوت در حسابداری هستند. در زیر جدولی برای توضیح این تفاوت ها قرار داده شده است:
| مبنای مقایسه | حسابداری مدیریت | حسابداری سنتی |
|---|---|---|
| محتوای حسابداری | اطلاعات مدیریتی، پیشگویی های مربوط به آینده، تصمیمات استراتژیک و عملکرد عمومی سازمان | اطلاعات مالی و مالیاتی |
| زمانبندی | اطلاعات زودتر و بر مبنای نیازهای مدیریت به گزارشات | اطلاعات گذشته و مرتبط با دوره حسابداری قبلی |
| مقیاس | عموماً منافع طولانی مدت و سازمانی را دنبال می کند | عمدتا منافع بلند مدت صاحبان سهام و مقامات دولتی را در نظر می گیرد |
| محور تمرکز | بر تصمیمات پایه ای و جزئیات عملیاتی تاکید می کند و مسئله محور است | بر اصول و قوانین حسابداری مالی تاکید می کند |
| گزارشدهی | از منظر کارکنانی که بر اطلاعات مدیریتی نیاز دارند برای کنترل عملکرد و آنالیز دلایل موفقیت یا عدم موفقیت استفاده می کند | از منظر خارجیین استفاده می کند و برای تصمیم گیریها و تحلیل های مالی کاربرد دارد |
| نوع اطلاعات | برنامه ریزی بر اساس اطلاعات آینده و استفاده از اطلاعات مالی برای بهبود عملکرد جاری | استفاده اصلی از اطلاعات تاریخی مالی و مالیاتی و گزارشات روزمره |
این جدول برخی از اصلی ترین تفاوت ها بین حسابداری مدیریت و حسابداری سنتی را بررسی می کند. با توجه به این تفاوت ها، دو روش حسابداری متفاوتی هستند که هر یک نیازهای مختلفی را برای سازمان ها و استفاده کننده های اطلاعات دارند.
آیا حسابداری مدیریت بهتر است یا حسابداری سنتی ؟
بسته به نیاز ها و شرایط هر سازمان و فردی، هر دو حسابداری مدیریت و حسابداری سنتی مزایا و معایب خود را دارند. در ادامه به بررسی هر یک از این دو می‌پردازیم:
حسابداری مدیریت
- از مزایای حسابداری مدیریت می‌توان به مدیریت هزینه‌ها، برنامه‌ریزی مالی بهتر، تصمیم‌گیری‌های استراتژیک بهتر و بهبود مدیریت عملکرد اشاره کرد.
- در این روش، مدیران با استفاده از اطلاعات مالی و غیرمالی به تصمیم‌گیری اقتصادی می‌پردازند و قادر خواهند بود روند مالی سازمان را بررسی و تحلیل کنند و تصمیم‌های متناسب با آن بگیرند.
- توانایی سنجش وضعیت مالی و عملکرد سازمان در یک زمان خاص، بهبود عملکرد سازمان و افزایش سودآوری را فراهم می‌کند.
حسابداری سنتی
- از مزایای حسابداری سنتی می‌توان به سادگی و قابلیت اجرا در سازمان‌های کوچک و متوسط، قابلیت مقایسه اطلاعات مالی در طول زمان و با دیگر سازمان‌ها، قابلیت استفاده از قوانین و مقررات حاکم براحتی و کیفیت اتکایی اشاره کرد.
- در این روش، اصول حسابداری سنتی مبتنی بر استانداردهای ملی و بین‌المللی هستند و این امر امکان مقایسه و ارزیابی عملکرد سازمان را با دیگر سازمان‌ها فراهم می‌کند.
- برای سازمان‌هایی که نیازمند قراردادها، امور مالی و مالیاتی پیچیده هستند، حسابداری سنتی می‌تواند صحیح‌ترین روش باشد.
بنابراین، انتخاب بین حسابداری مدیریت و حسابداری سنتی به نیازها و محیط کسب و کار وابسته است و هر سازمان و شرکت باید بر اساس شرایط خود، ازترکیبی از این دو استفاده کند.
نتیجه گیری
حسابداری مدیریت و حسابداری سنتی هر دو در تعیین و اجرای سیستم های حسابداری سازمان ها نقش دارند، اما تفاوت های مهمی در روش ها و اهداف آنها وجود دارد.
حسابداری سنتی به عنوان روش سنتی حسابداری متمرکز بر عملکرد مالی سازمان است و بیشتر به ثبت تراکنش ها و حساب های مالی مرتبط با آنها می پردازد. این روش بیشتر به گزارش های مالی تاریخی تمرکز دارد که برای مراجع خارجی مهم هستند مانند مالیاتیان، سهامداران و بانک ها. حسابداری سنتی از روی الزامات قانونی تعیین می شود و عموما به روش جمع آوری اطلاعات بیرونی و درونی به منظور تولید گزارش های مالی می پردازد.
حسابداری مدیریت به عنوان یک روش نوین حسابداری تمرکز خود را بر عملکرد مدیران و افزایش مقاصد سازمانی می گذارد. در حسابداری مدیریت، اطلاعات مالی با اطلاعات غیرمالی مرتبط با عملکرد به هم پیوسته می شود. هدف از حسابداری مدیریت تأمین اطلاعات از طریق تحلیل و بررسی داده های مالی و غیرمالی است که به مدیران کمک می کند تا تصمیمات بهتری بگیرند و کارایی سازمان را بهبود بخشند.
با توجه به مطالب فوق، می توان نتیجه گیری کرد که حسابداری مدیریت در مقایسه با حسابداری سنتی، رویکردی متمرکزتر بر عملکرد و کارآیی سازمان دارد. این روش تمرکز خود را بر تولید اطلاعات برای مدیران و تصمیمات بهتر متمرکز می کند، در حالی که حسابداری سنتی عمدتا برای تهیه گزارش های مالی تاریخی توسط مراجع خارجی استفاده می شود.
