صورت مالی میان‌دوره‌ای + نمونه

صورت مالی میان‌دوره‌ای

صورت مالی میان‌دوره‌ای، صورت مالی هایی که دوره کمتر از یک سال را پوشش می دهد.

برای یادگیری حسابداری، تجزیه و تحلیل مالی، مدل سازی و موارد دیگر استفاده میشود.

صورت مالی میان‌دوره‌ای به صورت‌های مالی اطلاق می‌شود که دوره‌ای کمتر از یک سال را پوشش می‌دهد. صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای عملکرد مالی یک شرکت را در یک دوره زمانی کوتاه نشان می‌دهد.

شرکت‌های سهامی عام موظفند صورت‌های میان‌دوره‌ای را به‌صورت فصلی منتشر کنند و به‌روزرسانی‌هایی را در مورد نحوه عملکرد شرکت به سرمایه‌گذاران ارائه دهند و همچنین فعالیت‌های مالی خود را شفاف نگه دارند. همچنین مهم است که توجه داشته باشید که اصطلاح “موقعی” را می توان برای هر دوره زمانی که کمتر از یک سال است به کار برد و لزوماً به نتایج فصلی اشاره نمی کند.

اجزای صورتهای مالی میان دوره ای

محتوای گزارشات مالی میان دوره ای بر اساس روش تهیه این گزارشات متفاوت است. به طور کلی مهم‌ترین اجزای صورت های مالی میان دوره ای شامل موارد زیر است:

• صورت وضعیت مالی
• صورت سود و زیان
• صورت سود و زیان جامع (حسب مورد)
• صورت تغییرات در حقوق مالکانه
• صورت جریان‌های نقدی
• یادداشتهای توضیحی

دوره های مالی ارائه صورتهای مالی میان دوره ای

مطابق بند 20 استاندارد حسابداری شماره 22 تجدید نظر شده، ارائه صورتهای مالی میان دوره ای برای موارد زیر الزامی است:

•  صورت وضعيت مالی به‌ تاريخ‌ پايان‌ دوره میانی جاری‌ و صورت وضعیت مالی‌ مقایسه‌ای به‌ تاريخ‌ پايان‌ سال‌ مالی‌ قبل‌
• صورت سود و زيان و صورت سود و زیان جامع برای دوره میانی جاری و به طور انباشته برای سال مالی جاری تا تاريخ صورتهای مالی، همراه با صورت سود و زيان مقایسه‌ای و صورت سود و زیان جامع مقایسه‌ای برای دوره‌های میانی قابل مقایسه (جاری و از ابتدای سال تا تاريخ صورتهای مالی) در سال مال قبلی
• صورت تغييرات در حقوق مالكانه به طور انباشته برای سال مالی جاری تا تاريخ صورتهای مالی، همراه با صورت تغييرات در حقوق مالكانه مقايسه‌ای برای دوره‌ قابل مقایسه سال تا تاريخ صورتهای مالی در سال مالی قبل
• صورت جریانهای نقدی به طور انباشته برای سال مالی جاری تا تاريخ صورتهای مالی، همراه با صورت جریانهای نقدی مقايسه‌ای برای دوره قابل مقایسه سال تا تاريخ صورتهای مالی در سال مالی قبل

نمونه ای از صورت مالی میان‌دوره‌ای

در اینجا یک صورت درآمد از یک گزارش مالی میان دوره ای است که توسط فراسازان سمنان، یک شرکت زیر مجموعه کشت و صنعت جوین منتشر شده است.

در مثال بالا، شرکت فراسازان سمنان صورت سود و زیان و سایر صورت های مالی میان دوره ای را در دوره چهار ماهه و نه ماهه منتهی به 31 تیر ماه 1402 گزارش می‌کند. این صورت حسابرسی شده است، با اینکه به گفته ای برخلاف صورت‌های مالی سالانه، صورت‌های میان‌دوره‌ای نیازی به حسابرسی ندارند، به هر حال شرکت های پذیرفته در بازار بورس اوراق هادار باید حسابرسی شوند. همانطور که توجه میکنید، آنها همچنان حاوی همان عناصر هستند – صورت سود و زیان، صورت سود و زیان جامع و صورت وضعیت مالی و صورت تغییرات در حقوق مالکانه و صورت جریان های نقدی.

نقش صورتهای میان دوره ای در بازار سرمایه

صورت‌های میان‌دوره‌ای به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که به‌روزرسانی‌های به‌موقع در مورد عملیات و عملکرد مالی شرکت را دریافت کنند، که به نوبه خود بر تصمیم‌های سرمایه سرمایه‌گذار تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، اگر شرکتی با گزارش فروش بسیار بالاتر در یک سه ماهه خاص از انتظارات فراتر رود، احتمالاً سرمایه گذاران تحت تأثیر قرار می گیرند و بنابراین پول بیشتری در سهام شرکت سرمایه گذاری می کنند و بالعکس.

با ارائه نگاهی مکرر به عملکرد شرکت نسبت به صورت‌های سالانه، صورت‌های میان‌دوره‌ای تضمین می‌کند که سرمایه‌گذاران اطلاعات مورد نیاز برای تصمیم‌گیری در مورد تخصیص سرمایه خود را دارند. در نتیجه تضمین می‌کنند که بازار سرمایه در طول سال نقد شوند.

صورتهای میان دوره ای در مقابل صورتهای سالانه

صورتهای مالی میان دورهای (interim financial statements) در مقایسه با صورتهای مالی سالانه (annual financial statements) دارای مزایای خاصی هستند. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره خواهم کرد:

1- اطلاعات به روز

صورتهای مالی میان دورهای به صورت مکرر و در بازه‌های زمانی کوتاهتری تهیه می‌شوند. این به مدیران و سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد تا از وضعیت مالی و عملکرد شرکت در طول سال به‌روزرسانی شده و به‌صورت مستمر آگاه شوند.
اگر یک کسب‌وکار به دلیل فصلی بودن دوره‌ای از فروش بالاتر از حد متوسط را پشت سر بگذارد (یعنی تخته‌های ام دی اف در تابستان یا تخت خواب در فصل زمستان)، در صورت مالی میان‌دوره‌ای آن که آن دوره خاص را پوشش می‌دهد منعکس می‌شود. با این حال، ممکن است در صورت مالی سالانه آن که کل سال را پوشش می دهد، منعکس نشود.

2- تصمیم‌گیری سریعتر

با داشتن صورتهای مالی میان دورهای، مدیران و تصمیم‌گیران می‌توانند به صورت سریعتر و بهتر تصمیم‌های مالی و استراتژیک را اتخاذ کنند. این امکان را فراهم می‌کند که در صورت نیاز به تغییر راهبرد یا اصلاح بودجه، به‌سرعت واکنش نشان دهند.

3- شفافیت بیشتر

صورتهای مالی میان دورهای به دلیل تهیه و ارائه مکرر، شفافیت بیشتری را در قبال عملکرد مالی شرکت ایجاد می‌کنند. این امر به سرمایه‌گذاران و سایر ذینفعان کمک می‌کند تا به‌طور دقیق‌تر و بهتر از وضعیت مالی شرکت آگاه شوند.
صورتهای مالی سالانه مستلزم افشای معینی است که می توان آنها را حذف کرد یا برای صورتهای میان دوره ای ارجاع داد. به عبارت دیگر، مقررات گزارشگری در صورت‌های سالانه بسیار سخت‌گیرانه‌تر از مقررات مربوط به صورت‌های میان‌دوره‌ای است.

4- کاهش ریسک

با داشتن صورتهای مالی میان دورهای، مدیران و سرمایه‌گذاران می‌توانند به‌سرعت تغییرات و نوسانات در عملکرد مالی را تشخیص داده و به‌موقع اقدامات لازم را انجام دهند. این کاهش ریسک را در مواجهه با مشکلات مالی و اقتصادی فراهم می‌کند.

5- هزینه های تعهدی

اگر هزینه ای در یک دوره گزارش میان دوره ای خاص تعلق گیرد، در صورت های مالی منعکس خواهد شد. به عنوان مثال، اگر شرکت X نتایج مالی را از ماه مه تا سپتامبر گزارش کند، هزینه های انباشته شده در آن دوره در گزارش میان دوره ای ظاهر می شود. بنابراین، اگر یک شرکت اکثریت قریب به اتفاق هزینه ها را در مدت زمان کوتاهی به خود اختصاص دهد، می تواند اظهارات میان دوره ای خود را به سمت منفی منحرف کند.

6- حسابرسی مستقل

صورت‌های سالانه باید به صورت خارجی حسابرسی شوند، که می‌تواند فرآیندی پرهزینه باشد. این فرآیند برای اظهارات موقت ضروری نیست. با این حال، برای بسیاری از شرکت‌های دولتی، به جای آن یک کار بررسی انجام می‌شود و روش‌های حسابرسی در هر دوره میان‌دوره‌ای برای اهداف حسابرسی سالانه انجام می‌شود.

افرادی که باید گزارش های مالی میان دوره ای تهیه کنند

بر اساس استاندارد حسابداری شماره 22 (تجدید نظر شده)، الزاماتی در مورد واحدهای تجاری ارائه دهنده گزارشات مالی میان دوره‌ای، مهلت ارائه صورتهای مالی میان دوره‌ای و یا تناوب زمانی ارائه این گزارشات در نظر گرفته نشده است. با این وجود، دولت و نهادهای ناظر مانند بورس اوراق بهادار، اغلب آن‌ دسته از واحدهای‌ تجاری كه‌ اوراق‌ بهادار بدهی یا مالکانه آنها به صورت عمومی معامله می‌شود را ملزم‌ به‌ انتشار گزارشهای مالی‌ ميان دوره ای‌ می‌كنند.

 مواردی که باید در صورتهای مالی میان دوره ای افشاء شوند

سازمان حسابرسی در استاندارد حسابداری شماره 22 (تجدید نظر شده 1400) مواردی که باید در صورتهای مالی میان دوره ای ارائه شود، به صورت زیر تعیین نموده است:

• رویدادها و معاملات با اهمیت که برای درک تغییرات در وضعیت عملکرد مالی مجموعه موثر است؛ نظیر تحصیل یا واگذاری دارایی‌های ثابت مشهود یا اصلاح اشتباهات دوره قبل
• رویه‌ها و روشهای حسابداری استفاده شده در تهیه صورتهای مالی میان دوره ای و مقایسه با رویه‌ها در آخرین صورتهای مالی سالانه
• فصلی یا چرخه‌ای بودن عملیات میان دوره
• ماهیت و مبلغ اقلام موثر بر داراییها، بدهیها، حقوق مالکانه، سود یا زیان دوره یا جریانهای نقدی که از نظر ماهیت، اندازه یا وقوع، غیرعادی است
• انتشار، بازخرید و بازپرداخت اوراق بهادار بدهی و مالکانه
• سود سهام پرداخت شده اعم از سهام عادی و یا سایر سهام
• ریز اطلاعات در مورد قسمتهای مختلف واحد تجاری (در صورت ایجاد الزام از سوی استاندارد حسابداری شماره 25)
• رویدادهای پس از دوره میانی که در صورتهای مالی آن دوره میانی منعکس نشده است
• اثر تغییر در ساختار واحد تجاری در دوره میانی بر اساس استاندارد حسابداری شماره 38
• افشای روشهای اندازه‌گیری ارز منصفانه بر اساس استانداردهای شماره 37 و 42
• افشای منافع در واحدهای تجاری دیگر (استاندارد شماره 41) برای واحدهایی که به واحد تجاری سرمایه گذاری (مطابق تعریف استاندارد 39) تبدیل می‌شوند و یا شرایط واحد تجاری سرمایه گذاری را از دست می‌دهند

نتیجه گیری

به طور کلی، صورتهای مالی میان دورهای به دلیل ارائه اطلاعات به‌روز و سریعتر، تصمیم‌گیری سریعتر، شفافیت بیشتر و کاهش ریسک، مزایایی نسبت به صورتهای مالی سالانه دارند. البته، هر دو نوع صورت مالی مهم و ضروری هستند و بسته به نیازهای شرکت، هر دو می‌توانند استفاده شوند.