ورود و ثبت نام

دادرسی مالیاتی و راهنمایی جامع برای حقوق و تکالیف مالک یا کارفرما در ایران

دادرسی مالیاتی فرآیندی است که امکان رسیدگی به آن توسط خود شخص حقیقی/حقوقی یا از طریق مشاوران (وکلای) مالیاتی امکان پذیر است.
دادرسی مالیاتی


دادرسی مالیاتی موضوع مهمی است که در این مقاله، به بررسی حقوق و تکالیف مالکان و کارفرمایان در دادرسی مالیاتی در ایران پرداخته شده است. مقاله شامل نکات کلیدی ماده و قانون بهمراه تبصره‌های قانونی ایران، کاربرد موضوع در کسب و کارها، جدول توضیحات و سوابق تحقیق و منابع تحقیق است. هدف این مقاله، ارائه یک راهنمای جامع برای دادرسی مالیاتی در ایران و بررسی حقوق و تکالیف مالکان و کارفرمایان در این زمینه است.
دادرسی مالیاتی به عنوان یکی از مهمترین اصول حقوقی در ایران، از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این راستا، مالکان و کارفرمایان باید با حقوق و تکالیف خود در دادرسی مالیاتی آشنا باشند تا بتوانند در صورت نیاز به درستی اقدام کنند و از تبعات ناخوشایندی جلوگیری کنند.
در این مقاله، به بررسی حقوق و تکالیف مالکان و کارفرمایان در دادرسی مالیاتی در ایران پرداخته شده است.

تعریف واژه‌های کلیدی

  • دادرسی مالیاتی: فرایند قانونی برای حل اختلافات مالیاتی بین فرد یا شرکت و مراجع مالیاتی یا دادگاه‌های مالی- مالک: فرد یا شرکتی که دارایی‌ها و منابعی را به طور مستقیم یا غیرمستقیم در اختیار دارد.
  • کارفرما: شخص حقوقی یا حقیقی که با سایر افراد قرارداد اشتغال دارد و وظیفه پرداخت حقوق و مزایا و پرداخت مالیات را دارد.

نکات کلیدی دادرسی مالیاتی

  • برای دادرسی مالیاتی در ایران، باید ابتدا به مراجع مالیاتی مراجعه شود.
  • در صورتی که در حقوق و تکالیف مالیاتی دچار اختلاف شده‌اید، باید در اولین فرصت به دادگاه‌های مالی مراجعه کنید.
  • تعیین قانون مالیاتی در ایران توسط مجلسشورای اسلامی انجام می‌شود و پس از تصویب، به عنوان قانون جاری اعلام می‌شود.
  • در دادرسی مالیاتی، مالکان و کارفرمایان باید اطلاعات مالی خود را به دقت و با صداقت کامل اعلام کنند.
  • در صورتی که رفتار شما در دادرسی مالیاتی متناسب با قوانین فعلی نباشد، ممکن است به شما جریمه و تبعاتی اعمال شود.

دادرسی مالیاتی و ماده و قانون مالیاتی


قانون مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم، به عنوان ماده اصلی در دادرسی مالیاتی در ایران استفاده می‌شود. این قانون، شامل ۵۲ ماده و بیش از ۵۰۰ تبصره است که در آن حقوق و تکالیف مالکان و کارفرمایان در اختلافات مالیاتی بررسی شده است. این قانون توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شده و به عنوان قانون جاری در ایران اعلام شده است. برخی از نکات کلیدی این قانون عبارتند از:

  • تعیین میزان مالیات بر اساس درآمد و دارایی‌های فرد یا شرکت.
  • تعیین شرایط و موارد معافیت از پرداخت مالیات.
  • تعیین تکالیف وظیفه‌ای مالکان و کارفرمایان در پرداخت مالیات.
  • تعیین تکالیف مراجع مالیاتی در بررسی اطلاعات مالی فرد یا شرکت.

طبق ماده ۲۳۸ اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم در مواردی که برگ تشخیص مالیات صادر و به مؤدی ابلاغ می شود چنانچه وی نسبت به آن معترض باشد می تواند ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ شخصأ یا به وسیله وکیل خود به اداره امور مالیاتی مراجعه نماید و با ارائه‌ دلایل و اسناد و مدارک کتبأ تقاضای رسیدگی مجدد نماید.

عکس العمل مؤدی پس از ابلاغ برگ تشخیص

در واقع پس از ابلاغ برگ تشخیص مؤدی ممکن است دو نوع عکس العمل در مقابل آن داشته باشد که به شرح ذیل است:

  • قبولی خود را ظرف ۳۰ روز نسبت به آن کتبأ اعلام کند و مالیات مورد مطالبه را به مأخذ برگ تشخیص پرداخت یا ترتیب پرداخت آن را بدهد که در این صورت پرونده امر از لحاظ میزان درآمد مشمول مالیات مختومه می گردد.
  • به برگ تشخیص صادره اعتراض نماید در این صورت مؤدی مخیر است ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ کتبأ به برگ تشخیص اعتراض و مستقیمأ به هیأت حل اختلاف رجوع نماید یا اینکه براساس ماده ۲۳۸ به اداره امور مالیاتی و مسئول مربوط مراجعه نماید که در این حالت سه فرض متصور است.
  • فرض اول: مسئول مربوط دلایل و اسناد و مدارک ابراز شده را برای برای مندرجات برگ تشخیص کافی بداند. در این فرض موضوع به نفع مؤدی و با رد برگ تشخیص فیصله می یابد.
  • فرض دوم: مسئول مربوط ادعای مؤدی را غیر وارد تشخیص دهد که در این صورت مکلف است مراتب را مستدلآ در پشت برگ تشخیص منعکس و پرونده را برای رسیدگی به هیأت حل اختلاف ارجاع نماید.
  • فرض سوم: توافق بین مؤدی و اداره دارایی است یعنی قانون گذار اجازه جرح و تعدیل در میزان مالیات مورد تشخیص را به مقام مسئول اعطا کرده تا در صورت حصول توافق مستندأ به ماده ۲۳۹ پرونده امر از لحاظ میزان درآمد مشمول مالیات مختومه تلقی گردد.

چرخه دادرسی مالیاتی

اگر بخواهیم بهترین تعریف را از دادرسی مالیاتی ارائه دهیم باید به این اشاره کنیم که به مجموعه اموری که مودی مالیاتی برای حل اختلاف مالیاتی خود با اداره مالیات انجام می دهد دادرسی مالیاتی می گویند.

چرخه دادرسی روندی است که برای قانونمند کردن دادرسی مالیاتی تعیین شده. پرونده مودی از مراحل مختلف این روند می گذرد. در این روند ممکن است مشکل پرونده مودی حل شود یا ممکن است تا پایان این مراحل ارجاع شود.

این چرخه شامل مراحل زیر می شود:

  1. مراجعه به اداره امور مالیاتی
  2. هیئت حل اختلاف مالیاتی
  3.  شورای عالی مالیاتی
  4. پیگیری اعتراض در هیئت وزارت اقتصاد و دارایی
  5. ارائه شکایت به دیوان عدالت اداری

طبق ماده ۱۷۰ اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مرجع رسیدگی به هر گونه اختلاف که در تشخیص مالیات‌های موضوع این قانون بین اداره امور مالیاتی و مؤدی ایجاد شود هیأت حل اختلاف مالیاتی می باشد مگر مواردی که به موجب مقررات سایر مواد این قانون مرجع دیگری تعیین شده باشد.

1- مراجعه به اداره امور مالیاتی

اولین قدم مودیان مالیاتی، مراجعه به اداره امور مالیاتی صادر کننده برگه تشخیص مالیاتی است. در بسیاری از پرونده‌های مالیاتی، در همین مرحله نتیجه رضایت بخش است و به مرحله بعدی راه پیدا نمی‌کنند. اما اگر توافق حاصل نشود، پرونده مالیاتی وارد مرحله بعد خواهد شد.

در تنظیم لایحه دفاعی مالیاتی چند نکته مهم وجود دارد که حتما باید به آن‌ها توجه کنید:

  • از حاشیه رفتن پرهیز کنید و روی موضوعات اصلی متمرکز شوید.
  • تمام مطالب خود را به مواد قانون مالیاتی مستند کنید.
  • هیچ‌گاه از حوزه ادب در نگارش متن خارج نشوید و از زبان ادبی و حقوقی در نگارش خود استفاده کنید.

در ادامه اگر رأی صادر شده در این مرحله مورد تأیید شما قرار نگیرد، باید ادامه دادرسی مالیاتی را در نزد مرجع دیگر، پیگیری کنید.

2- هیئت حل اختلاف مالیاتی

در این هیئت، قاضی به عنوان نماینده اداره امور مالیاتی، مسئولیت پیگیری اعتراضات را بر عهده دارد. مودی مالیاتی معترض با در دست داشتن مدارک و مستندات، اعتراض خود را شرح می‌دهد تا پرونده وی به جریان بیفتد. هیئت حل اختلاف مالیاتی درصورتی که مؤدی نسبت به نتیجه دادرسی اعتراضی نداشته باشد، برگ قطعی‌ را صادر می‌کند.

3- شورای عالی مالیاتی

پس از صدور رای در هیئت حل اختلاف مالیاتی، اگر پرونده به نتیجه نرسد، درخواست مودی به شورای عالی امنیتی ارجاع داده می‌شود. این شورا بار دیگر بدون در نظر گرفتن ماهیت پرونده، رای صادره را بررسی می‌کند و اگر رای صادره رد شود، پرونده مجدد به اداره مالیاتی ارجاع داده شده و زیر نظر هیئت حل‌اختلاف دیگری مورد بررسی قرار می‌گیرد و اگر در آن‌جا هم رد شود، پرونده وارد مرحله دیگری می‌شود.

4- پیگیری اعتراض در هیئت وزارت اقتصاد و دارایی

اگر در هیچ یک از مراحل قبلی پرونده به نتیجه نرسد، برای بررسی درخواست مودی هیئت سه نفره وزارت اقتصاد تشکیل می‌شود و بار دیگر هر آنچه که در طول سه مرحله قبلی اتفاق افتاد به همراه اعتراض مودی بررسی می‌کنند.

اکثر پرونده‌های دادرسی مالیاتی در همان سه مرحله اول به نتیجه می‌رسند و کمتر ممکن است پرونده‌ای به این مرحله راه پیدا کند. با این حال اگر مؤدی نسبت به رأی صادره از هیات سه‌نفری وزارت اقتصاد اعتراض داشته باشد، می‌تواند شکایت خود را نزد دیوان عدالت اداری ببرد.

5- ارائه شکایت به دیوان عدالت اداری

دیوان عدالت بالاترین مرجع برای رسیدگی به اعتراضات مالی است. در این مرحله که آخرین مرحله از رسیدگی به دادرسی مالیاتی است، مودی از اداره امور مالیاتی شکایت می‌کند. رسیدگی به پرونده مالیاتی شما مطابق با قوانین صورت می‌گیرد و در نهایت رأی قطعی صادر می‌شود. هر رأیی که در این مرحله توسط دیوان عدالت اداری به تصویب برسد، لازم‌الاجرا خواهد بود.

کاربرد دادرسی مالیاتی در کسب و کارها


موضوع دادرسی مالیاتی در ایران برای کسب و کارها بسیار حیاتی است. به عنوان یک کارفرما یا مالک، باید با قوانین مالیاتی آشنا باشید و تکالیف خود را به درستی انجام دهید تا از تبعات ناخوشایندی جلوگیری کنید. اگر با اختلافات مالیاتی مواجه شده‌اید، دادگاه‌های مالی برای حل و فصل این اختلافات می‌توانند به شما کمک کنند. از طرفی، به عنوان یک کارمند، باید به دقت و با صداقت کامل اطلاعات مالی خود را به کارفرمای خود اعلام کنید تا از مشکلاتی مانند جریمه‌های مالیو تبعات ناخوشایندی جلوگیری کنید.

و پرداخت مالیات را دارد.

جدول توضیحات هنگام دادرسی مالیاتی


در جدول زیر، توضیحات در مورد دادرسی مالیاتی در ایران آورده شده است:

شمارهتوضیحات
۱قانون مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم به عنوان ماده اصلی در دادرسی مالیاتی در ایران استفاده می‌شود.
۲در اختلافات مالیاتی، باید ابتدا به مراجع مالیاتی مراجعه کرد و در صورت نیاز به دادگاه‌های مالی مراجعه کرد.
۳در دادرسی مالیاتی، مالکان و کارفرمایان باید به دقت و با صداقت کامل اطلاعات مالی خود را اعلام کنند.
۴در صورتی که رفتار شما در دادرسی مالیاتی متناسب با قوانین فعلی نباشد، ممکن است به شما جریمه و تبعاتی اعمال شود.
۵دادرسی مالیاتی برای کسب و کارها بسیار حیاتی است و باید با قوانین مالیاتی آشنا باشید و تکالیف خود را به درستی انجام دهید.

نکات مهم در دادرسی مالیاتی


مسئولیت اجرایی هرگونه تصمیم گیری مالیاتی به عهده یک حسابدار یا حقوقدان متخصص است و پیش از اتخاذ هرگونه تصمیمی در این زمینه، بهتر است با یک مشاور مالی و حقوقی تماس گرفته و نظرات و راهکارهای آن‌ها را دریافت کنید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که اطلاعات و مستندات مالی خود را با دقت و صداقت کامل ارائه داده‌اید تا از پرداخت جریمه و تبعات ناخوشایندی جلوگیری کنید.

بهتر است قبل از ورود به مراحل دادرسی برخی از نکات را بدانیم که آن‌ها عبارتند از:

  • شورای‌عالی مالیاتی نمی‌تواند مالیات را تعدیل کند و فقط اشکالات آن را بررسی می‌کند.
  • دیوان عدالت اداری بعد از باطل شدن حکم، پرونده را به سازمان مالیاتی، برای بررسی مجدد، ارجاع دهد.
  • حداکثر مهلت زمان اعتراض مودی نسبت به رای هیات حل اختلاف مالیاتی 20 روز پس از تاریخ ابلاغ است.
  • در هر مرحله از اعتراض، مودی باید مالیات مورد قبول از نظر خود را پرداخت کند.
  • در هریک از مراحل، اگر مودی انصراف خود را اعلام کند، بررسی پرونده متوقف و برگ قطعی رای صادر خواهدشد.

هدف از دادرسی مالیاتی چیست؟

باتوجه به قانون مالیاتی کشور، افراد می‌توانند حداکثر تا 30 روز پس از دریافت برگه تشخیص مالیاتی، نسبت به آن اعتراض کنند. این اعتراض باید به صورت لایحه مالیاتی به سازمان مربوطه تحویل داده شود. این اقدامات تحت عنوان دادرسی مالیاتی شناخته می‌شود و هدف از انجام دادرسی مالیاتی، کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از پرداخت مالیات اضافی برای حفاظت از سرمایه کسب‌کارهاست.

انجام دادرسی مالیاتی

این فرآیند توسط خود شخص حقیقی / حقوقی یا مشاوران مالیاتی می‌تواند انجام شود. در پشتیبانی مالیاتی، مشاوران و وکلای مالیاتی تنها به ارائه مشاوره می‌پردازند ولی در زمینه دادرسی مالیاتی مشاوران می‌توانند با تسلط بر امور مالی و مسائل حقوقی، میزان مالیات مشخص شده را کاهش دهند.

استفاده از مشاوران مالیاتی شانس شما را برای موفقیت در پرونده‌های دادرسی مالیاتی افزایش خواهد داد. این افراد از چم‌وخم امور مالی و مسائل حقوقی آگاهی کامل دارند و نهایت تلاش خود را می‌کنند تا میزان مالیات تعیین‌شده را تا جای ممکن کاهش دهند.

وکلای مالیاتی از نظر قانون به درجه وکالت نیازی ندارند و می‌توانند با دریافت وکالت‌نامه به امور دادرسی مالیاتی رسیدگی کنند. مشاورین مالیاتی باید فاکتورهای خاصی را دارا باشند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

  • آگاهی از قوانین و آیین نامه مالیاتی
  • آگاهی از بخشنامه های جدید
  • تجربه زیاد در پیگیری پرونده‌های مالیاتی

زمان انجام دادرسی مالیاتی

از زمانی که برگه‌تشخیص مالیات به مودیان ابلاغ می‌شود، اگر رقم تعیین شده موردقبول نباشد، این امکان وجود دارد افراد تا 30 روز پروسه‌قانونی جهت دادرسی مالیاتی را طی کنند. این اعتراض شروع فرآیند دادرسی‌مالیاتی جهت قانونمند کردن اعتراضات به مبلغ مالیات تعیین شده‌است. بعد از سپری شدن زمان تعیین شده هیچ اعتراضی موردقبول قرار نمی‌گیرد.

نتیجه گیری

نهایتا، در دادرسی مالیاتی در ایران، حقوق و تکالیف مالکان و کارفرمایان بسیار مهم هستند و باید با آن‌ها آشنا باشید تا بتوانید در صورت نیاز به درستی اقدام کنید و از تبعات ناخوشایندی جلوگیری کنید. همچنین، این مهم است که در همه مراحل دادرسی مالیاتی، به دقت و با صداقت کامل اطلاعات مالی خود را اعلام کنید و از رفتارهای نامتناسب با قوانین فعلی جدا شوید. با توجه به اینکه قوانین مالیاتی در ایران همواره در حال تغییر است، بهتر است به طور منظم به روزرسانی و اطلاعات جدید در این زمینه توجهه داشته باشید و در صورت نیاز با مشاوران مالی و حقوقی متخصص مشورت کنید. همچنین، در صورتی که مشکلی در مورد دادرسی مالیاتی دارید، بهتر است با مراجع مالیاتی و دادگاه‌های مالی در تماس باشید تا بتوانید به درستی از حقوق و تکالیف خود پیروی کنید و به بهترین نحو ممکن از این فرایند عبور کنید.

منابع


در این مقاله، از منابع زیر استفاده شده است:

  • قانون مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم ایران
  • سایت مرکز اطلاع رسانی و راهنمایی مالیاتی ایران
  • مقالات و پژوهش‌های مرتبط با دادرسی مالیاتی در پایگاه‌های علمی معتبر

2 پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *